Een asbestinventaris is een document dat de asbesthoudende materialen in een gebouw of werkzone beschrijft. Het wordt altijd opgesteld na een inspectie ter plaatse. In heel België kennen werkgevers reeds de plicht om over een asbestinventaris te beschikken. In Vlaanderen zal in de toekomst een asbestattest voor alle gebouweigenaars verplicht worden.
Wat is een asbestinventaris?
Inventaris aanwezige asbest
De asbestinventaris is een oplijsting van de aanwezige asbesthoudende materialen in een gebouw of een werkzone. Het wordt opgemaakt na een inspectie van de materialen en gebouwonderdelen die mogelijk asbest bevatten.
Voor elk materiaal of gebouwonderdeel waar asbest in zit, geeft de asbestinventaris advies om het asbest veilig te beheren of te verwijderen.
Twee soorten inventarissen
Er zijn twee soorten asbestinventarissen: een destructieve en een niet-destructieve asbestinventaris.
Een destructieve asbestinventaris wordt opgesteld voor er onderhouds- of renovatiewerken gebeuren in een gebouw of voor het gesloopt wordt. Het beschrijft alle asbesthoudende materialen die in het gebouw aanwezig zijn:
- rechtstreeks waarneembare materialen;
- ingesloten materialen die tijdens de werken of het slopen bloot komen te liggen.
Dankzij de destructieve asbestinventariskunnen asbesthoudende materialen veilig en selectief weggenomen worden voor de andere werken beginnen. Zo komen werknemers niet ongewenst in aanraking met het asbest, en komt het niet in het sloopafval terecht. Elk sloopopvolgingsplan (vroeger: sloopinventaris) moet een destructieve asbestinventaris bevatten.
Een niet-destructieve asbestinventaris beschrijft enkel de rechtstreeks waarneembare asbestbronnen die een risico kunnen vormen bij het dagelijkse gebruik van het gebouw. Tijdens de inspectie worden nooit wanden of vloeren beschadigd om ingesloten asbest op te sporen. Bij het opstellen van een destructieve asbestinventaris gebeurt dat wel.
Toch zijn ook voor een niet-destructieve inventaris soms kleine beschadigingen van verdachte materialen nodig. Vaak kan alleen een laboanalyse met zekerheid bepalen of het materiaal asbesthoudend is of niet. Voor de staalname moet dan een stukje van het materiaal verwijderd worden.
Wat is een asbestattest?
Een asbestattest zal in Vlaanderen in de toekomst door de OVAM afgeleverd worden. Een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie zal een asbestinventaris opmaken en de vaststellingen registeren in een centrale databankapplicatie bij de OVAM. Op basis van deze registratie, levert de OVAM een asbestattest af. Het vormt een automatisch, uniek rapport van de asbestinventarisgegevens van een gebouwinspectie.
Belangrijk:
Momenteel zijn er nog geen gecertificeerde asbestdeskundigen inventarisatie en kan de OVAM nog geen asbestattest afleveren. De OVAM bereidt samen met de sector de invoering voor en zal verder over de invoerdatum communiceren.
Wanneer wordt een asbestinventaris opgemaakt?
Federale arbeidswetgeving
De federale arbeidswetgeving verplicht elke werkgever om een asbestinventaris op te stellen voor alle gebouwen waar hij personeel tewerkstelt, ongeacht het bouwjaar. Die verplichting bestaat al sinds 1995 en geldt bijvoorbeeld ook voor:
- scholen
- crèches
- gemeentegebouwen.
Voor deze inventarissen mag geen intact materiaal beschadigd worden voor een staalname.
Blijkt uit de inventaris dat er asbest in het gebouw aanwezig is? Dan moet de werkgever een beheerprogramma opmaken dat hij samen met de asbestinventaris jaarlijks moet (laten) actualiseren.
Opgelet:
- Werkgevers die hun werknemers renovatie- of sloopwerken laten uitvoeren bij particulieren of derden, zijn verplicht om vooraf een destructieve a sbestinventaris te (laten) opmaken voor de werkzone. Zo kunnen de asbesthoudende materialen op voorhand veilig en correct weggenomen worden.
- Zodra diverse wooneenheden met meer dan één eigenaar onder een dak vallen, geldt de wet op mede-eigendom. In dat geval wordt er een vereniging van mede-eigenaars (VME) opgericht die als rechtspersoon een algemene vergadering en een syndicus heeft. Werkt die syndicus, of ander personeel, in loondienst voor de VME? Dan moet de VME als werkgever een asbestinventaris hebben voor het gebouw.
Vlaamse milieuwetgeving – alle gebouwen
Werd uw gebouw of woning gebouwd voor 2001? Dan moet in de toekomst elke gebouweigenaar bij de verkoop van een gebouw over een geldig asbestattest beschikken. Ook als er geen werknemers tewerk gesteld zijn Op die manier weet de koper waar in het gebouw asbest aanwezig is en kan hij hier correct mee omgaan. Vanaf 2032 is iedere gebouweigenaar verplicht om een asbestattest te bezitten.
De Vlaamse regering start nu met de uitwerking van de regelgeving die beschrijft hoe en wanneer de invoering zal gebeuren. De OVAM is ook gestart om samen met de sector de invoering voor te bereiden. Zodra deze trajecten zijn afgerond, kan de OVAM communiceren wanneer de verplichting in werking treedt. Tot dan kunnen er nog geen asbestattesten afgeleverd worden en hoeft u dus als eigenaar nog niks te doen.
Die verplichting vloeit voort uit het actieplan Asbestafbouw van de Vlaamse Regering. Een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie zal de asbestinventaris opstellen en registreren in een centrale databank van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Zelf zult u het attest kunnen raadplegen via de woningpas.
Vlaamse milieuwetgeving – sloop
Plant u een volledige of gedeeltelijke sloop van:
- een infrastructuurwerk (> 250 m³);
- een residentieel gebouw (> 5.000 m³);
- een niet-residentieel gebouw (> 1.000 m³)?
Dan moet u een sloopopvolgingsplan (vroeger: sloopinventaris) toevoegen aan de aanvraag voor uw omgevingsvergunning. Dat sloopopvolgingsplan bevat:
- een destructieve asbestinventaris;
- een inventaris van alle andere afvalstoffen die zullen vrijkomen bij de sloop;
- alle aandachtspunten en technische details rond de aanpak van selectieve sloop- en afbraakwerken.
Vrijwillig
Wilt u op vrijwillige basis een asbestinventaris laten opstellen? Maak dan duidelijke afspraken met het asbestlabo of de asbestdeskundige:
- Wil u enkel weten of het materiaal asbest bevat? Of wil u ook weten hoe u het materiaal veilig kan beheren?
- Wil u enkel informatie over de rechtstreeks waarneembare materialen (niet-destructieve inventaris) of ook over de materialen die afgeschermd zijn (destructieve inventaris)?
- Mag voor het nemen van stalen een stukje materiaal weggenomen worden? Op welke plaatsen mag dit en waar niet?
Wie maakt de asbestinventaris op?
Wie de asbestinventaris mag opmaken, hangt af van de wetgeving. Ook hier bestaat er een verschil tussen de Federale arbeidswetgeving en de Vlaamse milieuwetgeving.
